Οι νέοι άνθρωποι λόγω των προσόντων τους θα παίζουν πλέον στο μεγάλο γήπεδο της Ευρώπης και όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο.
Είναι προφανές ότι όταν μιλάμε για το ζήτημα αυτό αναφερόμαστε σε νέα παιδιά που βρίσκονται στην εφηβική η μετεφηβικη ηλικία και προβληματίζονται για το μέλλον τους. Άρα αναφερόμαστε σε ανθρώπους με μυαλό, σκέψη και ωριμότητα που συνήθως υπερβαίνει την ηλικία τους.
Κατ’ αρχήν αν έμπαινα σε μια τέτοια συζήτηση δεν τους συμβούλευα απολύτως τίποτα . Αντίθετα αν με ρωτούσαν ,θα τους έλεγα τη γνώμη μου με παρρησία και με βάση την εμπειρία μου. Την εμπειρία του γονιού και την εμπειρία του επαγγελματία που είχε λόγο για την πρόσληψη και εξέλιξη σε θέσεις εργασίας πολλών νέων ανθρώπων ιδίως στα πρώτα βήματα της επαγγελματικής τους πορείας.
Η εμπειρία μου σαν γονιός με δίδαξε δυο βασικές αρχές. Πρώτον, ότι ο γονιός έχει υποχρέωση να λέει στο παιδί την άποψη του για οποιαδήποτε θέμα και δεν πρέπει να κρύβεται πίσω από τη λογική να αφήνουνε τα παιδιά να κάνουν αυτό που νομίζουν. Η ευθύνη του γονιού του επιβάλλει να παίρνει θέση σε όλα τα ζητήματα , να λέει καθαρά τη γνώμη του ιδίως όταν διαφωνεί. Αυτό που δεν έχει κανένα δικαίωμα να κάνει είναι να επιδιώκει να επιβάλλει στο παιδί σώνει και καλά τη δική του άποψη. Αυτό είναι λάθος και ανεπίτρεπτο. Δεύτερον ,ανεξάρτητα αν διαφωνεί η συμφωνεί με τις επιλογές του παιδιού ο γονιός έχει υποχρέωση , μέσα στα πλαίσια του εφικτού και των δυνατοτήτων του να το στηρίζει στην πορεία του με κάθε τρόπο.
Τα ζητήματα που απασχολούν γονείς και παιδιά στο πρώιμο κυρίως στάδιο των επιλογών τους έχουν να κάνουν με το αν αξίζει να σπουδάσουν η όχι, ποια επιστήμη να επιλέξουν και αν θα είναι καλύτερα να σπουδάσουν στην Ελλάδα η στο εξωτερικό. Σε δεύτερο στάδιο οι προβληματισμοί εστιάζονται στο αν πρέπει να κάνουν μεταπτυχιακό στην Ελλάδα η στο εξωτερικό, ποιος είναι -για τα αγόρια- ο κατάλληλος χρόνος εκπλήρωσης της στρατιωτικής τους θητείας και ακόμη αν πρέπει να αποκτήσουν επαγγελματικό τίτλο άσκησης του επαγγέλματος που επιθυμούν να εξασκήσουν . Τέλος το τρίτο στάδιο είναι η αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό η στο εσωτερικό και αν η επιλογή είναι στο εσωτερικό κατά πόσον πρέπει να επιλέξουν τον ιδιωτικό τομέα η τον δημόσιο. Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα ζητήματα που απασχολούν τους γονείς και τα παιδιά στην αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος.
Ας δούμε τώρα κάπως ποιο αναλυτικά τα θέματα αυτά . Κατ’ αρχήν το ερώτημα αν αξίζει να σπουδάσει κάποιος η όχι δεν πρέπει κατά την άποψη μου να τίθεται καν ως ερώτημα. Οι κοινωνίες που προοδεύουν αυξάνουν συνεχώς το ποσοστό των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Συνεπώς οι σπουδές πρέπει να αποτελούν τον κυρίαρχο στόχο.
Το επόμενο θέμα είναι ποια επιστήμη θα πρέπει να επιλέξει ένας νέος άνθρωπος. Εδώ ο ρόλος της οικογένειας είναι καθοριστικός για να βοηθήσει το παιδί. Οι γονείς δεν πρέπει πάνω στο παιδί να βγάλουν τα δικά τους απωθημένα αλλά και ούτε πρέπει να του δημιουργήσουν αισθήματα ηττοπάθειας και ανασφάλειας στις επιλογές του. Πρέπει να σεβαστούν τις επιθυμίες του παιδιού, να το κατευθύνουν με σοβαρότητα και να το ενθαρρύνουν στους στόχους του .
Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί ορισμένες οικογένειες είναι το κατά πόσον ένα παιδί είναι καλύτερα να σπουδάσει στην Ελλάδα η στο εξωτερικό. Το ερώτημα θεωρώ ότι αφορά μια μειοψηφία οικογενειών που διαθέτουν την ανάλογη οικονομική δυνατότητα η έχουν οικογενειακούς η επαγγελματικούς λόγους και καταφεύγουν σε αυτή την επιλογή. Άρα η βασική και κυρίαρχη επιλογή των παιδιών είναι σπουδές για το πρώτο πτυχίο στην Ελλάδα και προσωπικά αυτό με βρίσκει απολύτως σύμφωνο.
Ένα ακόμη θέμα που προβληματίζει τις οικογένειες είναι αν το αγόρι που τελειώνει τον πρώτο κύκλο των πανεπιστημιακών σπουδών πρέπει να συνεχίσει με τον δεύτερο κύκλο η πρέπει να πάει να υπηρετήσει τη θητεία του. Το θέμα είναι πολύ προσωπικό αν και η λογική λέει ότι καλό θα είναι να μην διακόπτεται η συνέχεια των σπουδών. Άρα ο στρατός μάλλον είναι καλύτερα να μένει για το τέλος.
Το επόμενο μεγάλο ζήτημα για έναν νέο άνθρωπο είναι οι μεταπτυχιακές σπουδές. Κατ’ αρχήν οι μεταπτυχιακές σπουδές είναι πλέον ένα απαραίτητο εφόδιο. Όμως έχει σημασία τι είδους είναι αυτές οι σπουδές. Εάν το μεταπτυχιακό είναι ένας ακόμη ακαδημαϊκός τίτλος χωρίς να αποτελεί επαγγελματικό εφόδιο τότε ίσως να είναι και χαμένος χρόνος. Ο κάθε πτυχιούχος θα πρέπει να επιδιώκει οι μεταπτυχιακές σπουδές να του δίνουν τη δυνατότητα να αποκτήσει ένα επαγγελματικό τίτλο άσκησης επαγγέλματος . Στην Ελλάδα αυτό γίνεται σχεδόν μόνον με τους γιατρούς . Ο γιατρός ακολουθεί τις μεταπτυχιακές σπουδές για την ειδικότητά του και όταν τελειώσει τότε αποκτά και άδεια άσκησης επαγγέλματος. Επομένως η σωστή επιλογή είναι οι μεταπτυχιακές σπουδές να οδηγούν σε μια άδεια άσκησης επαγγέλματος η τουλάχιστον σε μια εξειδίκευση που να αναγνωρίζεται και να έχει ζήτηση στην αγορά.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές είναι καλύτερα να γίνονται στην Ελλάδα η στο εξωτερικό ; Η απάντηση είναι ότι εφ’ όσον υπάρχει η οικονομική δυνατότητα ανεπιφυλάκτως είναι καλύτερα να γίνονται στο εξωτερικό για μια σειρά λόγους τους οποίους ο περιορισμένος χώρος του παρόντος σημειώματος δεν επιτρέπει να αναλυθούν.
Κλείνοντας τον κύκλο των σπουδών το επόμενο βήμα για έναν νέο επιστήμονα είναι η αναζήτηση εργασίας. Βασικές προϋποθέσεις για την αναζήτηση εργασίας εκτός από τις ακαδημαϊκές σπουδές και έναν επαγγελματικό τίτλο άσκησης επαγγέλματος είναι η άριστη γνώση της Αγγλικής γλώσσας και η ευχερής χρήση της νέων τεχνολογιών. Αυτές πλέον είναι οι minimum προϋποθέσεις για να ξεκινήσει κάποιος την επαγγελματική του πορεία.
Το επόμενο δίλλημα που τίθεται στην ελληνική κοινωνία, ιδίως τα τελευταία χρόνια με την κρίση, είναι αν το παιδί πρέπει να δουλέψει στην Ελλάδα η στο εξωτερικό. Μην έχουμε αυταπάτες . Το παιδί θα δουλέψει εκεί που τα προσόντα του είναι ανταγωνιστικά και αμείβονται αναλόγως. Πολλοί δυστυχώς μπερδεύουν το brain drain με το mobility. Οι νέοι άνθρωποι λόγω των προσόντων τους θα παίζουν πλέον στο μεγάλο γήπεδο της Ευρώπης και όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο. Αυτό είναι καλό να γίνει κατανοητό μια ώρα αρχύτερα από όλους.
Τέλος σε ότι αφορά την επιλογή αναμεσά στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα το ζήτημα είναι εντελώς προσωπικό με την επισήμανση ότι ο δημόσιος τομέας παρά τα προβλήματα οργάνωσης που έχει προσφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες εξέλιξης σε πολλούς τομείς εφάμιλλες η και ανώτερες του ιδιωτικού τομέα.
Κλείνοντας το σημείωμα αυτό θα ήθελα να επισημάνω έναν βασικό παράγοντα που είναι ο παράγοντας χρόνος .Με άλλα λόγια όσο και αν φαίνεται ότι λόγω ηλικίας μπορεί να υπάρχει μια άνεση χρόνου για τα παιδιά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία . Ο λόγος είναι ότι ένα παιδί θα πρέπει να έχει ξεμπερδέψει με σπουδές και στρατό κλείνοντας τα 25-26 χρόνια του. Δυστυχώς δεν έχει πολύ χρόνο να περιμένει γιατί αν περιμένει θα τον υποσκελίσουν οι νεότεροι και θα φανεί ‘’μεγάλος’ πρόωρα. Το πράγμα γίνεται ακόμη χειρότερο σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους της ηλικίας του οι οποίοι τελειώνουν το bachelor σε τρία χρόνια αντί των τεσσάρων που διαρκεί δυστυχώς ακόμη στην Ελλάδα και φυσικά οι περισσότεροι από τους ξένους δεν έχουν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Άρα ο παράγοντας χρόνος είναι εάν πολύ καθοριστικό ζήτημα για την πορεία ενός νέου ανθρώπου αν θέλει να είναι και να παραμείνει ανταγωνιστικός με τους ανθρώπους της γενιάς του.
————————————————————————————————
Αλέξανδρος Σακίπης
Ο Αλέξανδρος Σακίπης γεννήθηκε στο Παρθένι Αρκαδίας. Σπούδασε στο οικονομικό τμήμα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ( ΑΣΟΕΕ) και παρακολούθησε μεταπτυχιακά προγράμματα Management, Strategy και Leadership στο IMD Business School/Lausanne. Από το 1996 είναι Ορκωτός Ελεγκτής, μέλος του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών Ελλάδος.
Ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία το 1979 στην ελεγκτική εταιρία ‘’ Κωστουρής , Μιχαηλίδης – Grant Thornton’’ στην οποία έγινε Partner το 1992.
Το 1998 συνέχισε ως Partner στην PricewaterhouseCoopers ( PwC) Ελλάδος στην οποία παρέμεινε έως το 2018. Συμμετείχε στο Διοικητικό Συμβούλιο της PwC Ελλάδος και ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της εταιρίας. Επί σειρά ετών ήταν ο υπεύθυνος Partner για τα οικονομικά θέματα της εταιρίας (Finance Partner) .
Στην PwC ανέλαβε διάφορες θέσεις ευθύνης, μεταξύ των οποίων και αυτή του Επικεφαλής του Φορολογικού και Νομικού Τμήματος Παροχής Υπηρεσιών (TLS) της εταιρίας. Επίσης διετέλεσε μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του φορολογικού τμήματος της PwC (EBIT) και μέλος του Eurofirms Tax & Legal Wider Leadership Team.
Σήμερα είναι οικονομικός σύμβουλος στη δικηγορική εταιρία ‘’ Κυριακίδης & Γεωργόπουλος’’ (KG Law Firm).
Η επαγγελματική του εμπειρία καλύπτει όλο το φάσμα των Ελεγκτικών, Συμβουλευτικών, Φορολογικών και Λογιστικών υπηρεσιών με εξειδίκευση κυρίως στα θέματα της φορολογίας. Ειδικότερα, έχει ασχοληθεί με τακτικούς και λοιπούς οικονομικούς ελέγχους , με έργα στρατηγικής , οργάνωσης ,προγραμματισμού και χρηματοδότησης επιχειρήσεων και οργανισμών , με συγχωνεύσεις και εξαγορές , καθώς και με όλο το πεδίο φορολογικών θεμάτων που αφορούν φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Έχει συμμετάσχει ως εισηγητής σε σεμινάρια και συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Επίσης έχει δημοσιεύσει σειρά άρθρων και εργασιών οικονομικού και φορολογικού περιεχομένου και έχει συγγράψει δύo βιβλία.
O Αλέξανδρος είναι παντρεμένος με την Αναστασία Σιγανού και έχουν ένα γιο.